Liburutegia

André Malraux (Paris, Frantzia, 1901eko azaroaren 3a - Créteil, Frantzia, 1976ko azaroaren 23a) frantses idazle eta politikaria izan zen.

Orain arte azaldu denaren arabera, gorabehera askoko eta dramatismo handiko bizitza izan zen Malrauxena, eta bere belaunaldiko beste idazle batzuek ez bezala, Lehenengo Mundu Gerran zuzenean parte hartu ez bazuen ere, arrisku eta abenturaz beteriko bizitza bizi izan zuen. Bizitza dramatiko eta gorabehera handiko hartan, idealismo politikoaren eta borroka iraultzailearen arteko bikoiztasun tragikoa agertzen duten eleberri bikain eta indar handikoak idatzi zituen, batez ere.

Bere lehen lan garrantzitsua Les conquérants (1928, "Konkistatzaileak") izan zen. Obra hartan, britainiar inperialismoaren kontrako iraultzaren berri ematen du, eta iraultzari buruzkoa da, orobat, Malrauxen maisulana, La condition humaine (1933, "Giza izatea"). Eleberria Shangain dago kokatua, 1927an, Txinako Gerra Zibilaren garaian. Matxinatu komunista batzuk (Txen, Kyo, Katow errusiarra) dira protagonista. Komunistek beren mendean hartzen dute hiria, Kuomitangaren gudarostea hirian sartu baino lehen. Txiang Kai-xek jeneralak txinatar eta frantses kapitalistekin hitzarmena lortzea erabakitzen du, erabateko nagusitasuna eskuratzearren. Komunistek, ordea, ez dute halakorik onartzen. Internazionalak, berriz, esku ez hartzea erabakitzen du, eta Txiang Kai-xekek, azkenik, lehen bere kide izandakoen matxinada zapaltzen du. Txenek bere buruaz beste egiten du, jeneralaren kontrako atentatua egin ondoren; Kyo hiltzera kondenatzen dute, eta bere buruaz beste egiten du, zianuroa edanez, eta Katowek, berriz, bere zianuroa beste bi kondenaturi eman, eta bera bizirik erretzea onartzen du. Gaur egungo politikari idealisten kontraesanak, okerrak eta kezkak garbien agertzen dituen eleberrietako bat da.

Bai obra horretan eta bai Hong-Kongen txinatar iraultzaileek britainiarren kontra egindako borroka kontagai duen Les conquérants eleberrian, giza askatasuna norbanakoaren jardueraren bidez soilik adieraz daitekeela dioen ideia dago oinarrian.

Baina Ekialdeko herrialdeei buruzko kezkaz gainera, Europako gertaeretarako arreta ere izan zuen Malrauxek, eta Europan faxismoa hartzen ari zen indarra salatu nahi izan zuen, adibidez, 1935ean argitara emandako Le temps du mépris (Mespretxurako sasoia) eleberrian, nazismoaren ankerkerien kontrako adierazpen bikain bat osatuz.